Thoát vị đĩa đệm gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe của mỗi người. Việc nắm rõ được nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh sẽ giúp bạn có định hướng điều trị căn bệnh này một cách tốt nhất. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ những thông tin cần thiết xoay quanh căn bệnh nguy hiểm này.
Thoát vị đĩa đệm là gì?
Đĩa đệm là bộ phận không xương, nằm tại khoang đốt sống. Bộ phận này được cấu tạo bởi ba phần bao gồm nhân nhầy, vòng sợi và mâm sụn. Trong đó, đĩa đệm có chức năng chịu áp lực của cơ thể lên cột sống, mang tới sự dẻo dai, mềm mại cho cột sống.
Thoát vị đĩa đệm là tình trạng nhân nhầy đi ra ngoài bao xơ của đĩa đệm, làm giảm bớt sự dẻo dai của cột sống, lâu ngày còn gây ra các lực chèn ép lên dây thần kinh tủy sống. Từ đó người bệnh xuất hiện các cơn đau nhói khó chịu tại cột sống, tay chân tê bì, xương khớp bị đau mỏi.
Thoát vị đĩa đệm mang tới nhiều phiền toái cho cuộc sống của người bệnh. Các cơn đau khiến các hoạt động mạnh trở nên khó khăn, người bệnh khó nằm, ngồi, khom người. Thực tế, tùy thuộc vào giai đoạn bệnh mà ảnh hưởng gây ra sẽ khác nhau. Thoát vị được chia làm 4 giai đoạn chính:
- Giai đoạn 1: triệu chứng bệnh hầu như không có, nhân nhầy xuất hiện những vết nứt nhỏ.
- Giai đoạn 2: chức năng của nhân nhầy suy giảm, các vết nứt lớn hơn, người bệnh xuất hiện các cơn đau nhẹ tại vùng cột sống. Khi chụp phim phần cột sống sẽ thấy được các tổn thương nhỏ.
- Giai đoạn 3: Bao xơ bao quanh đĩa đệm bị rách, nhân nhầy chảy ra ngoài đĩa đệm, gây ra các cơn đau lưng âm ỉ, lâu ngày, người bệnh khó khăn khi nằm, cúi người.
- Giai đoạn 4: Đĩa đệm bị biến dạng, các cơn đau lan rộng ra toàn bộ vùng lưng, kéo theo các triệu chứng tê bì xuống vùng tay, chân và cột sống, xương khớp bị tổn thương nghiêm trọng.
Nguyên nhân thoát vị đĩa đệm
Nhiều nghiên cứu đã được tiến hành để xác định được lý do dẫn tới căn bệnh thoát vị. Thực tế, việc biết được nguyên nhân sẽ giúp các bác sĩ dễ dàng chuẩn đoán được tình trạng bệnh, đưa ra phương hướng điều trị phù hợp cho bạn. Có thể điểm lại một số nguyên nhân chính dẫn tới căn bệnh này đó là:
- Do tuổi tác: Chức năng của cột sống sẽ bị suy giảm dần theo thời gian và tuổi tác. Khi bước vào giai đoạn lão hóa, độ thẩm thấu của đĩa đệm bị suy giảm dẫn tới sự biến đổi về cấu trúc của đĩa đệm. Tình trạng này sẽ diễn ra nhưng phụ thuộc vào chế độ ăn uống, công việc và sinh hoạt của từng người mà có thể diễn ra ở nhiều độ tuổi khác nhau.
- Vận động sai tư thế: Việc ngồi sai tư thế hay làm việc quá sức (khuân vác nặng, bê đồ nặng trong thời gian dài) được xem là những nguyên nhân quan trọng dẫn tới các tổn thương tại vùng cột sống. Lâu dài những tổn thương này dẫn tới các bệnh lý nguy hiểm tại vùng cột sống, trong đó có thoát vị đĩa đệm.
- Thừa cân, trọng lượng cơ thể quá lớn: Việc thừa cân, béo phì khiến cột sống phải chịu một áp lực lớn hơn mức cho phép trong thời gian dài, việc này dẫn tới căn bệnh thoát vị đĩa đệm.
- Chấn thương cột sống: Những chấn thương không may khi lao động, thể dục sai tư thế hay tai nạn giao thông cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới căn bệnh thoát vị. Những chấn thương này nếu không được chữa trị dứt điểm và kịp thời sẽ gây ảnh hưởng nhiều tới cột sống và xương khớp.
- Do di truyền: Nếu trong gia đình có người bị mắc căn bệnh này thì nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn so với người bình thường.
- Do bẩm sinh: Thoát vị đĩa đệm còn là hậu quả của những bệnh lý bẩm sinh như cong vẹo cột sống, gù….
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới thoát vị đĩa đệm nhưng có thể thấy các nguyên nhân này đều có thể can thiệp từ bên ngoài. Việc điều chỉnh thói quen ăn uống, chế độ dinh dưỡng và cách sinh hoạt sẽ làm giảm thiểu được nguy cơ mắc bệnh.
Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm
Tại giai đoạn đầu, thoát vị đĩa đệm thường có triệu chứng không rõ ràng, khó nhận biết, thậm chí nhiều người bệnh còn không có triệu chứng cụ thể. Vào giai đoạn nặng hơn, thoát vị đĩa đệm có thể được nhận biết thông qua một số dấu hiệu sau:
- Đau nhức vùng lưng, cột sống: Thông thường bị thoát vị tại đốt sống nào thì người bệnh sẽ xuất hiện các cơn đau lưng và đau lan ra khu vực xung quanh. Phổ biến nhất là thoát vị tại vùng thắt lưng, các cơn đau lan xuống hông, chân, bàn chân. Người bệnh cảm thấy bất tiện khi đi lại, vận động.
- Tê bì tay chân: Đây là dấu hiệu thường thấy của thoát vị đĩa đệm nhưng lại hay bị người bệnh bỏ sót. Việc đĩa đệm chèn ép lên các dây thần kinh khiến người bệnh bị tê bì tay chân trong thời gian dài, mất cảm giác.
- Yếu cơ: Khi thoát vị đã vào giai đoạn nặng, người bệnh sẽ khó vận động do cơ bị suy yếu, lâu ngày hậu quả của tình trạng này là người bệnh bị teo cơ, dẫn tới nguy cơ bị liệt phần cơ bị ảnh hưởng bởi thoát vị.
Người bệnh khi xuất hiện các cơn đau vùng lưng, cần quan sát xem có kèm theo dấu hiệu nào trong các triệu chứng kể trên hay không để có thể phát hiện, ngăn chặn bệnh kịp thời.
Biến chứng và cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm
Thoát vị là căn bệnh tiềm tàng nhiều biến chứng nguy hiểm như: yếu cơ dẫn tới nguy cơ bại liệt suốt đời, tê bì tay chân do chèn ép dây thần kinh khiến người bệnh bị mất cảm giác, cột sống tổn thương nặng nề khiến người bệnh khó đi lại, ngồi, cúi người khi bệnh vào giai đoạn nặng…Nhiều người bệnh phải can thiệp ngoại khoa để hạn chế và điều trị các biến chứng do căn bệnh này mang tới.
Tiềm ẩn sự nguy hiểm khó lường, việc phòng ngừa thoát vị đĩa đệm là vô cùng cần thiết và cần được quan tâm. Để phòng ngừa thoát vị, bạn cần lưu ý:
- Thường xuyên tập thể dục: Việc chăm chỉ thực hiện các bài tập thể lực hay bài tập nhẹ như yoga, khiêu vũ sẽ mang tới cho bạn một hệ xương khớp dẻo dai và một cột sống chắc khỏe. Đây cũng là biện pháp giúp ngăn ngừa quá trình lão hóa hiệu quả được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên cần căn cứ trên tình hình sức khỏe của bản thân để lựa chọn những bài tập phù hợp. Không tập quá sức sẽ dễ khiến xương khớp tổn thương, cột sống bị chấn thương.
- Hạn chế khuân vác vật nặng: Thường xuyên khuân vác vật nặng khiến cột sống luôn phải chịu những áp lực vô hình, theo thời gian sẽ dẫn tới những tổn thương không mong muốn. Nếu không thể tránh được việc khuân vác nặng thì bạn cần lựa chọn tư thế khuân vác phù hợp, giảm thiểu áp lực cho cột sống.
- Duy trì chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng, khoa học: Hãy xây dựng một chế độ ăn uống khoa học để đảm bảo sức khỏe cũng như tránh được tình trạng béo phì. Không sử dụng chất kích thích, đồ ngọt…
- Chế độ sinh hoạt hợp lý: có nhịp sinh học phù hợp, không thức khuya, thường xuyên bổ sung thêm các loại vitamin cho cơ thể.
Có thể thấy các phương pháp phòng ngừa thoát vị đều rất đơn giản và bất kì ai cũng có thể thực hiện được. Hãy lựa chọn một phương pháp phù hợp để ngăn ngừa và đẩy lùi căn bệnh này bạn nhé.
Các phương pháp chữa thoát vị đĩa đệm
Các phương pháp chữa thoát vị đĩa đệm hiện nay khá đa dạng, tuy nhiên lựa chọn phương pháp nào thì phụ thuộc nhiều vào tình trạng bệnh của mỗi người.
Nếu ở giai đoạn nhẹ, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng thuốc giảm đau, tìm nguyên nhân dẫn tới bệnh để khắc phục đúng hướng. Cụ thể người làm việc sai tư thế sẽ được điều chỉnh tư thế, người thường khuân vác nặng thì nên tạm nghỉ để sức khỏe hồi phục kèm theo đó là hướng dẫn khuân vác đồ đúng cách để bảo vệ cột sống.
Ở giai đoạn nặng hơn ngoài việc sử dụng thuốc, người bệnh còn được chỉ định sử dụng thêm các bài tập vật lý trị liệu để tăng độ dẻo dai cho xương khớp, ngăn ngừa bệnh tật. Nếu bệnh nhân đã xuất hiện các biến chứng gây nguy hiểm thì bác sĩ có thể can thiệp ngoại khoa để giảm thiểu được ảnh hưởng của các biến chứng do thoát vị gây ra.
Bạn đã có thêm cho mình những thông tin bổ ích xoay quanh căn bệnh thoát vị đĩa đệm sau khi đọc xong bài viết trên? Hi vọng bạn đã tìm được phương pháp chữa bệnh phù hợp nhất và biết cách phòng ngừa để hạn chế bệnh thoát vị đĩa đệm cho bản thân và gia đình.