Đau rát cổ họng làm người bệnh khó khăn trong việc nuốt nước bọt hay ăn uống nên việc tìm cách điều trị là rất cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân và cách trị đau họng rát cổ hiệu quả, an toàn để bệnh thuyên giảm nhanh nhất.
Nguyên nhân gây đau họng rát cổ
Để tìm được cách chữa trị đau rát cổ họng phù hợp, bạn cần xác định được nguyên nhân gây bệnh. Một số nguyên nhân chính gây bệnh gồm:
Viêm nhiễm khu vực vùng họng
Bao gồm viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản, viêm lợi, viêm họng… đều là những bệnh dẫn tới đau họng rát cổ. Bởi các loại vi khuẩn gây viêm có thể lan xuống vùng vòm họng và phát triển gây đau rát, khó chịu cổ họng. Một số yếu tố gây nên vấn đề này gồm:
- Thường xuyên ăn đồ lạnh như kem, nước đá… khiến vùng họng yếu, vi khuẩn dễ xâm nhập
- Do hút thuốc lá
- Môi trường ô nhiễm
- Thay đổi thời tiết
Bệnh cảm cúm
Cảm cúm, phát ban, lên sởi đều là những trường hợp khiến cổ họng bị khàn tiếng, khô, có đờm… Là nguyên nhân thường gặp dẫn đến chứng đau rát cổ họng.
Do dị ứng
Nhiều người có cơ địa dị ứng với một số thực phẩm như tôm, cua, sò… hoặc dị ứng với các yếu tố như bụi vải, nấm mốc, lông động vật, dị ứng thời tiết. Khi tiếp xúc với các dị nguyên này sẽ gây ra nhiều triệu chứng như hắt hơi, chảy nước mũi, đau họng, ngứa cổ.
Môi trường ô nhiễm
Các yếu tố môi trường như khói bụi, mùi hóa chất, mùi thuốc lá… cũng gây kích ứng cổ họng dẫn đến đau rát họng. Những người tiếp xúc nhiều với môi trường ô nhiễm có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm như viêm phế quản, viêm phổi, viêm amidan.
Môi trường không khí khô
Tiếp xúc với không khí khô như vào mùa đông hoặc trong phòng sử dụng điều hòa không tốt cho hệ hô hấp. Điều này khiến cổ họng khô và rát.
Thở bằng miệng trong khi ngủ
Thói quen thở bằng miệng khi ngủ kéo dài ở một số người có thể gây đau rát cổ họng và các bệnh đường hô hấp. Để nhận biết mình có bị thói quen này hay không, hãy nhờ người khác chú ý khi bạn đi ngủ hoặc kiểm tra miệng có bị khô khi ngủ dậy hay không.
Cách trị đau họng rát cổ hiệu quả
Điều trị bằng thuốc tây
Các bác sĩ kê thuốc theo nguyên nhân, thời gian, mức độ đau họng rát cổ của người bệnh. Trong đó, một số loại thuốc phổ biến gồm:
Thuốc kháng viêm
Các loại thuốc kháng viêm trị đau họng rát cổ như Advil, Aleve là thuốc không steroid có tác dụng kháng viêm, giảm đau hiệu quả. Vì vậy, các bác sĩ thường kê những loại thuốc này để giảm bớt triệu chứng khó chịu cho người bệnh, giúp cổ họng dễ chịu hơn, giảm viêm sưng.
Thuốc giảm đau
Trong trường hợp người bệnh đau họng rát cổ kéo dài dẫn đến sốt, các bác sĩ có thể kê thêm một số loại thuốc như Paracetamol, Brufen…
Thuốc kháng sinh
Trường hợp nguyên nhân gây đau họng rát cổ do vi khuẩn, các bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh để điều trị. Một số loại thuốc kháng sinh trị đau họng phổ biến gồm: clarithromycin, penicillin, clavulanic, amoxicillin, cephalexin. Lưu ý, do kháng sinh có nhiều tác dụng phụ như hoa mắt, chóng mặt, đau dạ dày… nên người bệnh chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Viên ngậm, thuốc xịt giảm đau họng rát cổ
Các loại viên ngậm thành phần từ tinh dầu bạc hà giúp làm dịu cổ họng hiệu quả. Viên ngậm giúp kích thích cổ họng tiết nước bọt để giữ ẩm, nhờ đó giảm cảm giác đau rát. Các loại thuốc xịt như Chloraseptic, Anginovag giúp giảm đau tạm thời, khử khuẩn vòm họng.
Súc miệng bằng nước muối
Ngoài các loại thuốc trên, người bệnh nên súc miệng bằng nước muối thường xuyên để giảm triệu chứng đau họng rát cổ. Đồng thời nước muối còn giúp loại bỏ vi khuẩn, giảm triệu chứng bệnh nặng hơn.
Điều trị bằng phương pháp dân gian
Điều trị bằng phương pháp dân gian đảm bảo an toàn, không gây tác dụng phụ. Một số cách trị đau họng rát cổ bằng bài thuốc dân gian được đánh giá cao về hiệu quả gồm:
Gừng và mật ong
Gừng là dược liệu có tính sát khuẩn, kháng viêm tốt. Mật ong giúp thanh nhiệt, tiêu viêm, nâng cao sức đề kháng cơ thể. Gừng kết hợp mật ong là cách trị đau họng rát cổ hiệu quả. Cách thực hiện: Cho gừng vào cốc nước ấm, thêm mật ong nguyên chất, khuấy đều và uống hai lần sáng – tối.
Tỏi tươi
Ăn tỏi sống giúp giảm sưng, đau rát cổ họng nhanh chóng. Bởi trong tỏi có chứa hoạt chất allicin được ví như kháng sinh tự nhiên chống viêm hiệu quả. Tuy nhiên người bệnh không nên ăn tỏi lúc đói hoặc ăn quá nhiều ảnh hưởng đến dạ dày.
Chanh tươi trị đau rát cổ họng
Trong chanh tươi chứa nhiều vitamin C giúp trị đau họng rát cổ hiệu quả. Cách thực hiện: Vắt nước chanh vào ly nước ấm, khuấy đều rồi uống (có thể thêm mật ong để tăng hiệu quả). Ngoài ra, người bệnh có thể hấp cách thủy chanh với mật ong và ngậm khoảng 15 phút.
Dùng húng chanh
Tinh dầu húng chanh có chứa hợp chất phenol, salicylate eugenol giúp kháng khuẩn, chống viêm, giảm triệu chứng đau họng, rát cổ hiệu quả. Cách thực hiện: Dùng một nắm lá húng chanh, 4 quả quất, 2 thìa đường phèn. Lá húng chanh rửa sạch, quất cắt đôi cho vào hấp cách thủy cùng đường phèn sau đó chắt lấy uống 3 lần mỗi ngày để có hiệu quả tốt.
Lá tía tô, hoa đu đủ đực, hoa khế
Lá tía tô chứa citral và acid nicotinic giúp tiêu viêm, giải cảm, giảm đau rát họng hiệu quả. Hoa đu đủ đực và hoa khế giúp làm dịu cổ họng nhanh. Cách trị đau họng rát cổ bằng lá tía tô được thực hiện như sau: Dùng một nắm lá tía tô, 3 hoa đu đủ đực, 2 chùm hoa khế rửa sạch hấp cách thủy. Dùng nước hấp cách thủy uống 2 muỗng mỗi ngày.
Lá bạc hà
Lá bạc hà giúp thông mũi, kháng khuẩn, giảm viêm, rát họng. Cách thực hiện: Dùng một nắm lá bạc hà rửa sạch nấu với đường phèn cùng nước đun sôi trong 15 phút. Chắt lấy nước cốt và uống ngày 2 lần.
Đau họng rát cổ nếu kèm theo tình trạng khó khăn khi nuốt nước bọt có thể do nhiễm trùng, bệnh lý về dây thần kinh hoặc có khối u ác tính. Vì vậy, người bệnh cần đặc biệt chú ý để phát hiện và có phương pháp điều trị kịp thời. Để hiểu hơn về chứng bệnh này, mời bạn đọc tham khảo bài viết: Nuốt nước bọt đau họng.
Nhìn chung, có rất nhiều cách trị đau họng rát cổ đơn giản, người bệnh có thể thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, trường hợp tình trạng bệnh không chuyển hướng tích cực, người bệnh cần đến thăm khám bác sĩ để được tư vấn điều trị chuyên khoa tốt nhất. Đừng quên chú ý chế độ dinh dưỡng, rèn luyện sức khỏe để tăng sức đề kháng.